Skip to content

Concentreer je op de concentratie

Zo zorg je voor de beste verhouding tussen koelsmeermiddel en water 

Wanneer de verhouding tussen de hoeveelheid water en je koelsmeermiddel (KSM) uit balans raakt, kan dat allerlei negatieve gevolgen hebben. Ontdek hoe je die mengverhouding in de gaten houdt. En lees wat je wat je moet doen als de verhouding niet meer optimaal is. 

Succesvol werken met koelsmeermiddelen vraagt dat je twee zaken goed in de gaten houdt: de concentratie en de pH-waardes. Die twee zaken hangen nauw samen. Over het managen van de pH-waarde, schreven we al eerder een uitgebreid artikel. In dit artikel gaan we wat dieper in op het beheren van de optimale verhouding tussen de hoeveelheid koelsmeermiddel en de hoeveelheid water die daaraan toegevoegd wordt. 

De pH-waarde van water ligt rond de 7. Voor koelsmeermiddelen (emulsies of oplossingen) zal de zuurgraad na vermenging met water hoger liggen. De pH-waarde van een concentraat ligt meestal rond de 9,5. Nadat je het koelsmeermiddel in de juiste mengverhouding hebt gebracht zal de pH-waarde rond de 9,3 liggen. Tijdens gebruik varieert die waarde door verschillende oorzaken. Dat kan bijvoorbeeld komen doordat de concentratie schommelt. 

Wat zijn de nadelen van een te hoge concentratie? 
Wanneer je een koelsmeermiddel gebruikt, zal de concentratie steeds iets stijgen. Dat komt omdat water makkelijker verdampt dan het concentraat. Na verloop van tijd zal er dus relatief minder water en meer concentraat zijn waardoor de concentratie stijgt. Dat gaat best snel. Bij hoge temperaturen kan de concentratie in een week tijd oplopen van 7% naar 12%.
Dat heeft verschillende nadelen. Zo is een emulsie met een verhoogd concentraat schuimgevoeliger. Daarnaast nemen de koelende eigenschappen van de emulsie af omdat water beter koelt dan het concentraat. Tot slot kun je eerder last krijgen van huidirritatie of geuroverlast wanneer de concentratie te hoog wordt.  

Wat zijn de nadelen van een te lage concentratie?
Het kan ook voorkomen dat de concentratie te laag is. Dat kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer de mengpomp verkeerd is afgesteld of als het koelsmeermiddel niet op de juiste manier is bijgevuld. Wanneer de hoeveelheid KSM ten opzichte van de hoeveelheid water te laag is, stijgt de kans op corrosie en bacterievorming. Bovendien neemt de smerende werking van het koelsmeermiddel af. 

Zo houd je de mengverhouding in de gaten
Het is verstandig om de concentratie van je koelsmeermiddel iedere week te meten met een refractormeter. De waarde die je afleest op de meter moet je vervolgens vermenigvuldigen met de refractorindex. Voor koelsmeermiddelen op oliebasis ligt deze factor op de 1 of iets daarboven. Voor andere koelsmeermiddelen kan deze factor oplopen tot boven de 2.

Zo grijp je in 
De concentratie is te hoog, de pH-waarde is goed
Wanneer blijkt dat de concentratie van het KSM te hoog is, vul je de emulsie aan met een laag concentraat mengsel. Je zou denken dat alleen water bijvullen genoeg is. Dat moet je echter niet doen. 
Wanneer je de emulsie alleen met water bijvult, leidt dat bij oliehoudende koelsmeermiddelen tot een omgekeerde emulsie. Bij synthetische koelsmeermiddelen loop je het risico dat het concentraat goed blijft, maar de additivatie te laag wordt. Daardoor kan er bacterievorming optreden en neemt de bescherming tegen corrosie af. 

De concentratie is te laag, de pH-waarde is goed
Wanneer de concentratie te laag is maar de pH-waarde nog goed, dien je de emulsie bij te vullen met een hoog concentraat koelsmeermiddel. Vul niet bij met puur concentraat. Wanneer je een puur concentraat mengt met een oud, bestaand mengsel dat nog in de metaalbewerkingsmachine zit, dan kan de kwaliteit niet gegarandeerd worden. 

De concentratie én de pH-waarde zijn te laag
Wanneer zowel de concentratie te laag als de pH-waarde te laag is, dan is het te overwegen om de oude vloeistof te vervangen en opnieuw af te vullen. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan zou je bij kunnen vullen met een hoog concentraat KSM. Na het bijvullen meet je vervolgens opnieuw de pH-waarde. Is de pH-waarde niet op niveau? Dan moet het vloeistofbad alsnog vervangen worden en in het geheel afgevuld worden met een nieuw te mengen koelsmeermiddel.

Meer weten
Kom je er niet uit, neem dan gerust contact met ons op. Onze experts helpen je graag verder. 
 

Meer nieuws